~ Bewonersvereniging De Zilveren Schaats ~
~ Utrecht ~
Missie van de vereniging
De bewonersvereniging De Zilveren Schaats zet zich in voor het behoud van de ecologische en cultuurhistorische waarde van de gelijknamige waterdoorgang en het aanpalende natuurgebied dat achter de Waterlinieweg ter hoogte van de Frederik Hendrikstraat ligt. In samenwerking met de gemeente Utrecht voert de vereniging het beheerplan uit dat de unieke biodiversiteit van het gebied beschermt. Dat betekent één tot tweemaal per jaar maaien en afvoeren van het maaisel, evenals snoeien van bomen en struiken. Daarnaast grazen er het jaar rond schapen op. De functie van schapen is onder meer om het gebied open te houden, te verschralen, zodat er zich blijvend een grotere diversiteit kan ontwikkelen op gebied van flora en fauna. Wanneer schapen niet intensief worden bijgevoerd met voederbrok, bevat schapenmest geen tot zeer weinig stikstof, maar draagt wel bij tot de verrijking van het bodemleven. Door het ligt aantrappen van de grond krijgen zaden bovendien meer kans te ontkiemen. Ook eten schapen vaak daar waar een maaimachine niet kan komen. Onze schapen zijn ruischapen, behoeven weinig zorg en kunnen het hele jaar buiten blijven en zelfstandig lammeren. De vereniging is ook lid van de Nederlandse Ruischapen Vereniging.
De Zilveren Schaats 's winters
De zomerdijk en de winterdijk
Werkzaamheden op een van de doedagen
Onze schapen
Beschrijving
De vereniging is door de bewoners van de Frederik Hendrikstraat en de Graaf Adolfstraat heropgericht op 23 januari 1996. Haar rechtsvoorganger, "Schaatsvereniging De Zilveren Schaats", stamt formeel uit 1910. In deze chique ijsclub kwamen aan het einde van de 19de eeuw de militaire officieren en de notabelen van de stad bijeen om in de (toen nog strenge) winters te schaatsen op de waterdoorgang die tegenwoordig de "Zilveren Schaats" heet. De grof-betonnen fundamenten van het theehuis, de muziektent en het materiaalgebouw van de ijsclub herinneren nog aan die tijd.
Doe werkzaamheden en excursies
Hollandse Waterlinie
Eind 19de eeuw werd onder dreiging van een oorlog tussen Duitsland en Frankrijk de Hollandse Waterlinie, waartoe ook de nabijgelegen forten De Bilt en Vossegat behoorden, versterkt. De dijk tussen de twee forten werd opgehoogd zodat (militair) verkeer veilig en onzichtbaar zou zijn voor vijandelijke troepen. Hierdoor ontstond een zogenaamde "gedekte weg". De contouren van deze weg zijn nog te zien in het kenmerkende wallenpatroon op de landtong van de Zilveren Schaats.
De grond die nodig was voor de dijkverhoging werd gegraven uit het aangrenzende perceel. De ´kuil´ liep vol water en vormde de watergang die sinds de jaren zeventig de Zilveren Schaats heet.
Ridderschapsvaart
De ontstaansgeschiedenis van deze waterdoorgang is verbonden met die van de Ridderschapsvaart. Deze werd in 1661 gegraven als verbinding tussen Biltse Grift (de verbinding tussen Utrecht en Zeist) en de Minstroom (de verbinding tussen de Kromme Rijn en de singels van de stad Utrecht). Deze vaart is in de vorige eeuw ingeperkt door de aanleg van de waterlinieweg, maar bestaat nog altijd, ingeklemd tussen de weg en de landtong van de Zilveren Schaats.
Eind 19de eeuw werd onder dreiging van een oorlog tussen Duitsland en Frankrijk de Hollandse Waterlinie, waartoe ook de nabijgelegen forten De Bilt en Vossegat behoorden, versterkt. De dijk tussen de twee forten werd opgehoogd zodat (militair) verkeer veilig en onzichtbaar zou zijn voor vijandelijke troepen. Hierdoor ontstond een zogenaamde "gedekte weg". De contouren van deze weg zijn nog te zien in het kenmerkende wallenpatroon op de landtong van de Zilveren Schaats.
De grond die nodig was voor de dijkverhoging werd gegraven uit het aangrenzende perceel. De ´kuil´ liep vol water en vormde de watergang die sinds de jaren zeventig de Zilveren Schaats heet.
Ridderschapsvaart
De ontstaansgeschiedenis van deze waterdoorgang is verbonden met die van de Ridderschapsvaart. Deze werd in 1661 gegraven als verbinding tussen Biltse Grift (de verbinding tussen Utrecht en Zeist) en de Minstroom (de verbinding tussen de Kromme Rijn en de singels van de stad Utrecht). Deze vaart is in de vorige eeuw ingeperkt door de aanleg van de waterlinieweg, maar bestaat nog altijd, ingeklemd tussen de weg en de landtong van de Zilveren Schaats.
Unieke natuur
Al die jaren is het natuurgebied afgesloten terrein van Defensie (domeinen) geweest. In en rond de Zilveren Schaats heeft een karakteristieke flora en fauna zich kunnen ontwikkelen. Ringslangen, een bijzondere verzameling paddenstoelen, wintereiken en meidoorns sieren het gebied. Door het ontbreken van beschoeiing is een glooiende, zachte oever ontstaan wat gunstig is voor sommige moerasplanten.
Een kleine kudde Maasduinenschapen afkomstig uit het natuurgebied Maasduinen in Noord-Limburg en gefokt door Boudewijn Kooijman, zorgt voor begrazing van het terrein. Hiermee zijn zij onderdeel van het beheer van de Zilveren Schaats. Ook houdt sinds kort een imker een aantal bijenfamilies op het terrein.
Een kleine kudde Maasduinenschapen afkomstig uit het natuurgebied Maasduinen in Noord-Limburg en gefokt door Boudewijn Kooijman, zorgt voor begrazing van het terrein. Hiermee zijn zij onderdeel van het beheer van de Zilveren Schaats. Ook houdt sinds kort een imker een aantal bijenfamilies op het terrein.
De bijen van Alexander Groothuizen
De Zilveren Schaats is door de jaren heen een cruciaal onderdeel geworden van de ecologische hoofdroute tussen Amelisweerd en Fort Blauwkapel.
Eén van de vergaderingen van de Ruischapen Vereniging op "De Zilveren Schaats" in Utrecht.